آزمون درس: زبان و ادبیات فا رسی سال چهارم ، دبیرستان دکتر حسابی تاریخ:
نام ونام خانوادگی: کلاس:
وقت: 70دقیقه دیماه 1390
الف) بیت ها و عبارت های زیر را به فارسی روان بنویسید.6
1- به یزدان هرآن کس که شد ناسپاس / به دلش اند رآید زهر سو هراس
2- روا مدار که به خاطر هوس خویش پای بطلان بر عنوان حق گذارم و باطل را بر حق برگزینم.
3-خروشیدو برجست لرزان ز جای / بدرید و بسپرد محضر به پای
4-
یکی مخاطبه ی شیخ زکیّ کرده و یکی شیخ الحَرَمین و این همه القاب است نه
اسم و من این همه نیستم .
5- شماریت با من بباید گرفت / بدان تا جهان ماند اندر شگفت
6- چون شبنم اوفتاده بدم پیش آفتاب/ مهرم به جان رسیدو به عیّوق بر شدم
7- نگارش دهد گلبن جویبار / در آینه ی آب، رخسارها
8- این جاهلان که دعوی ارشاد می کنند / در خرقه شان به غیر ((منم ))تحفه ای میاب
9- تو کی دانی که لیلی چون نکوی است / کزو چشمت همی بر زلف رویی است
10- او را خود التفاتی نبودی به صید من / من خویشتن اسیر کمند نظر شدم
ب) درک مطلب وخود آزمایی
1- با توجّه به متن زیر به سـؤالات آن پاسخ دهید .
چو خواهی که پیدا کنی گفت و گوی بــباید زدن سنــگ را بر ســبوی
مگــر کاتــش تـــیز پیـــدا کــند گنه کـــرده را زود رســـوا کــند
چو پیـش پدر شــد سیاووش پــاک نه دود و نه آتش نه گرد و نه خاک
الف ـ مقصود از مصراع دوم چیست ؟
ب ـ « مگر » در بیت دوم یعنی چه ؟
ج ـ در بیت سوم کدام کلمه ایهام دارد ؟ معانی آن را بنویسید
2- مصراع دوم بیت «ببارید چون ژاله زابر سیاه کسی را نبود بر زمین جایگاه» چه ضرب المثل را بیاد می آورد؟
3- به گفتن نشاندن» در مصراع «همی با سیاوش به گفتن نشاند» یعنی چه؟
4- در بیت زیر شاعر شعله را با چه چیزی مقایسه کرده است؟
«برق با شوقم شراری بیش نیست شعله طفل نی سواری بیش نیست»
5- معنی لغت معیّن شده را در عبارت مقابل بنویسید؟ «میان خیمه ها در تهجّد و نیایش فرو رفتند.»
6- در مصراع مقابل «آرنگ» چه معنایی دارد؟ «واندکی رنجه شد او را آرنگ»
7- در مصراع مقابل منظور شاعر از « شاباش بهاری »چیست ؟ « بهاران که شاباش ریزد سپهر»
8- در مصراع مقابل منظور حافظ از «یار» کیست؟ «روز هجران و شب فرقت یار آخر شد»
9- مقصود از «شاباش»در مصراع «بهاران که شاباش ریزد سپهر»چیست؟
10- گوشم به راه تا که خبر می دهد ز دوست / صاحب خبر بیامد و من بی خبر شدم » منظور از کلمه ی مشخّص شده کیست ؟
11-
منظور از « خمیازه ی گل » در « لاله و گل زخمی خمیازه اند عیش این
گلشن خماری بیش نیست » چیست ؟
12- در مصراع "ساقیا لطف نمودی قدحت پر می باد"ساقی در اصظلاح عرفانی به چه معناست؟
13- در مصراع "پیاپی بکش جام وسرگرم باش" یک ایهام مشخص کنید و بگویید در چه معنا هایی به کار رفته است ؟
ج )تاریخ ادبیّات و سبک شناسی
1-
نام نویسندگان آثار زیر را بنویسید : چشمه ی روشن (
) کشف المحجوب ( )
2- دو ویژگی از ویژگی های سبک هندی را بنویسید.
3-
مبتکر « مناظره » در شعر فارسی کیست ؟ استادانه ترین نمونه های معاصر آن
در اشعار چه کسی است ؟
د) شعر حفظی
1-
گویند روی سرخ تو سعدی که زرد کرد
........................................................
2- )....................................................... تو نماینده فضلی تو سزاوار ثنایی